Zgodnie z wcześniejszymi informacjami postaciom związanym z naszą lokalną społecznością a przy tym żołnierzom, poświęcona będzie w pierwszym rzędzie wystawa „Honorowi Obywatele i ich czasy. W 100 – lecie Skarżyska-Kamiennej”. 28 grudnia, dokładnie w 100. rocznicę nadania Kamiennej praw miejskich, Muzeum im. Orła Białego zaprasza na wernisaż jubileuszowej wystawy.

Skarżysko-Kamienna w swej stuletniej historii nadało honorowe obywatelstwo ośmiu osobom. Obok postaci, które wywarły wielki wpływ na historię całego państwa, jak choćby Józef Piłsudski czy Edward Rydz-Śmigły, byli to bohaterowie, którzy działając na  rzecz lokalnej społeczności oddali dla niej szczególne zasługi.

Oprócz już wspominanych skarżyski samorząd miejski uhonorował tą szczególną godnością: ks. profesora Włodzimierza Sedlaka, ks. bpa. Edwarda Materskiego, Bogdana Winiarskiego oraz trójkę „wojskowych” – gen. bryg. Antoniego Hedę „Szarego”,  kpt. Władysława Stopińskiego oraz ppłk. Henryka Czecha. Właśnie owi „wojskowi” będą w pierwszym rzędzie bohaterami wystawy, którą podziwiać będzie można niemal do końca października przyszłego roku w skarżyskim Muzeum.

Poniżej, w wielkim skrócie przypominamy ich biografie. Szczegóły, a może nawet nowe informacje znaleźć będzie można na ich temat już na samej wystawie.

Generał brygady: Antoni Heda (1916-2008). Urodzony w Małomierzycach k. Iłży. Przed wojną pracownik Zakładów Starachowickich. We wrześniu 1939 r. żołnierz 12 DP. Uczestnik konspiracji w ramach ZWZ-AK. Organizator i dowódca oddziału partyzanckiego, który rozbił niemieckie więzienia w Starachowicach i Końskich oraz więzienie w Kielcach z rąk UB-NKWD. Schwytany przez komunistów, skazany na karę śmierci, którą Bolesław Bierut zamienił na dożywocie. Wyszedł na wolność po amnestii w 1956 r. W 2006 r. otrzymał awans generalski.

Kapitan Władysław Stopiński (1915-2010). Urodzony w Wielkiej Wsi k. Skarżyska. W 1939 r. w służbie czynnej w 4. ppleg. w Kielcach. Od 17 marca członek załogi Westerplatte. W czasie obrony walczył w placówce „Prom” jako celowniczy karabinu maszynowego, a po jej zniszczeniu w rezerwie koszar. Po wyzwoleniu z niewoli, w której przebywał na terenie  Niemiec, wrócił do Polski. Otrzymał, m.in. tytuł Honorowego Obywatela Miasta Gdańska. Wraz z rodziną  mieszkał w Lipowym Polu. Zmarł 19 grudnia 2010 r. jako kapitan Wojska Polskiego.

Podpułkownik Henryk Czech (1925-2019). Urodzony w Skarżysku-Kamiennej, przedwojenny harcerz, żołnierz Armii Krajowej. W konspiracji przyjął pseudonim „Śmigły”. Podkomendny u „Szarego”. M.in. uczestnik rozbicia więzienia UB  w Kielcach. Ranny podczas tej akcji. Ujawnił się w 1947 r. w ramach amnestii. Do emerytury pracował w „Mesko”. Szef miejscowego oddziały Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, społecznik i opiekun miejsc pamięci.

Wstęp na jubileuszowy wernisaż (28.12. godz. 17) będzie dla wszystkich gratisowy. Swój udział zapowiadają, m.in. zaprzyjaźnieniu z Muzeum marynarze ze Stowarzyszenia Rezerwistów Marynarki Wojennej.

„Honorowi Obywatele i ich czasy. W 100 – lecie Skarżyska-Kamiennej” to tytuł wystawy, której otwarcie odbędzie się 28 grudnia w Muzeum im. Orła Białego. Ekspozycja uświetni „okrągłą” rocznicę nadania praw miejskich Kamiennej.

Uroczysty wernisaż w Muzeum rozpocznie się o godz. 17, jako kontynuacja rocznicowego nabożeństwa w Sanktuarium Matki Bożej Miłosierdzia i uroczystej sesji Rady Miasta. Wystawa zaplanowana została w trzech salach przeznaczonych na ekspozycje czasowe. Jej autorzy zechcą przypomnieć nie tylko postacie wybitnych obywateli „grody kolejarzy”, ale również odtworzyć samą atmosferę lat 20. i 30. ubiegłego stulecia.

Wstęp na wernisaż jest bezpłatny a sama wystawa eksponowana będzie do 29 października 2023 roku.

Projekcja filmu „Zomoza”, na którą 13 grudnia zaprasza Muzeum im. Orła Białego przypomni wydarzenia z 13 grudnia 1981 r. i ich konsekwencje. Początek gratisowego seansu o godz. 17.

Jak już informowaliśmy gośćmi wtorkowego seansu w Muzeum będą, m.in.: jego producent Zbigniew Kowalski oraz pierwowzory postaci, które pojawią się w filmie. Wśród nich jeden z bohaterów tamtych dni - Ryszard Sztando. Reżyser obrazu Konrad Łęcki, który w tym czasie przebywa za granicą, obiecał przyjazd do skarżyskiego Muzeum w innym terminie.

Przypomnijmy, że film jest oparty na historiach młodych mężczyzn powoływanych do wojska, działających jednocześnie w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów. Jest też przypadek ówczesnego żołnierza, który w trakcie interwencji zostaje zmuszony, aby dołączyć do ZOMO.

Seans poprzedzi dyskusja o wydarzeniach sprzed czterech dekad a zamknie rozmowa o samym  filmie,

Osoby, które dokonały rezerwacji miejscówek na seans proszone są o ich odbiór przed filmem w kasie Muzeum.

Najbliższa niedziela (27.11) będzie ostatnim dniem, w którym skarżyskie Muzeum im. Orła Białego eksponuje wystawę  „Order Orła Białego w dziejach orderów polskich i europejskich”. Unikatowy zbiór przeszło150 odznaczeń z całego świata prezentowany był tu od 6 maja. Orderom towarzyszy biała broń i „białe kruki” literatury falerystycznej oraz imponujące tablice opisowe. 

Dobiegająca końca wystawa była bez wątpienia wydarzeniem na miarę krajową, bo mało jest miejsc, w których „na raz” udało się zgromadzić tyle bezcennych orderów i odznaczeń z ostatnich 300 lat. Z punktu widzenia gospodarzy wystawy poczesną rolę zajmuje na niej Order Orła Białego – najważniejszy  w rodzimej hierarchii odznaczeń. Wiele miejsca zajmują tu też krzyże Virtuti Militari. Do czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego sięgają też zgromadzone ordery Św. Stanisława.

Wielu zwolenników miała ta część kolekcji, która koncentruje się na odznaczeniach europejskich. Prezentowane są medale ze znakomitej większości krajów Starego Kontynentu. To choćby odznaczenia z czasów Jerzego I, Elżbiety II, czy francuska Legia Honorowa. „Personalnym” jest krzyż gen. Stanisława Maczka, docenionego za kampanię holenderską. W okresie żałoby po śmierci królowej brytyjskiej wszystkie je można było oglądać gratis.

Kolejna wystawa w skarżyskim Muzeum otwarta zostanie już 28 grudnia. W związku ze zbliżającym się 100 – leciem miasta, poświęcona ona będzie jego honorowym obywatelom.