Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility

Wystawy czasowe

"Wielka Wojna i Pokój" - zakończona

Zapraszamy na otwarcie Wystawy "Wielka Wojna i Pokój", które odbędzie się 19.05.2018 r. o godz. 18.00 w Budynku Wystawa muzeum im. Orła Białego.

Na wystawę składają się karykatury związane tematycznie z I wojną światową, udostępnione przez Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego w Warszawie. Wystawę można oglądać do 18 sierpnia 2018 r. Serdecznie zapraszamy

O wystawie.

W roku 2018 mija setna rocznica zakończenia pierwszej w dziejach ludzkości wojny, którą ze względu na swój zasięg i ilość zaangażowanych państw nazwano wojną światową. Ta wojna, zupełnie inna niż II wojna światowa, wykształciła w społeczeństwach analogiczne procesy obronne i propagandowe. Jednym ze zjawisk, które rozkwitły w owym czasie była karykatura.

„Da się chyba nawet zaobserwować pewien konieczny i istotny związek między okresami wrzenia społecznego a okresami rozkwitu satyry. Wielcy satyrycy pojawiali się i tworzyli najczęściej w okresie burzliwych przemian społecznych, wojen lub walk narodowo-wyzwoleńczych. Satyra to najbardziej bojowa forma twórczości komicznej, rozkwita w tych epokach bujnie i nie tylko, a nawet nie przede wszystkim w dziejach największych autorów” – (Bohdan Dziemidok, O komizmie, od Arystotelesa do dzisiaj)

Jak bujnie rozkwita satyra w czasach I wojny światowej mogą się Państwo przekonać odwiedzając wystawę zatytułowaną „Wielka Wojna”. Scenariusz i opracowanie merytoryczne przygotował dr Piotr Szlanta, adiunkt na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego, któremu tą drogą pragnę serdecznie podziękować za pasję i zaangażowanie, jakie wniósł w opracowanie wystawy.

Wystawa jest zogniskowana wokół kilkunastu zasadniczych problemów i zjawisk zachodzących podczas Wielkiej Wojny. Reprodukowane karykatury, w liczbie 84, zostały pogrupowane w czternaście działów tematycznych, a mianowicie: Kocioł bałkański, Militaryzm przed 1914 rokiem, Obrazy Rosjan, Obrazy Niemców, Obrazy Anglików, Szatan znad Szprewy, Życie na froncie, Życie na zapleczu, Role kobiet, Wojna na morzu, Globalny wymiar wojny, Oblicza śmierci, Zabiegi o Polskę oraz Radość sukcesu, gorycz klęski.

W każdej z nich, na przykładzie sześciu, pochodzących z różnych państw i prezentujących odmienną perspektywę ilustracji, są prezentowane różnorakie aspekty problemu i punkty widzenia, w tym militarne, dyplomatyczne, polityczne i społeczne. Spinają je działy chronologiczne, prezentujące na początku – narastanie antagonizmów na i wokół Półwyspu Bałkańskiego oraz militaryzację społeczeństw i wyścig zbrojeń przed 1914 rokiem, a na końcu – efekty wojny w postaci rozpadu wielonarodowych imperiów, upadku ładu monarchicznego i narodzin nowych państw narodowych w naszej części Europy.

Każdy z działów opatrzony został krótkim wstępem, w którym opisano szersze tło historyczne prezentowanych w nim zagadnień. Ma to, wraz z rozbudowanym podpisem pod każdą z ilustracji, ułatwić widzowi jej prawidłowe zrozumienie. Celowo także zrezygnowaliśmy z podawania nazwisk autorów (w wielu przypadkach nie dało się tego ustalić) prezentowanych prac, a to dlatego, by skupić widza na przekazie propagandowym. Walory artystyczne, czy też ich brak, odgrywają w nim bowiem ograniczoną rolę.