Jak – 23
- Dział: Wystawa plenerowa
Koniec II wojny światowej zakończył w historii lotnictwa epokę samolotów napędzanych silnikami tłokowymi. Niemiecki Messerschmitt Me 262 był pierwszym użytym bojowo samolotem myśliwskim o napędzie odrzutowym. Bazując na zdobytej dokumentacji Rosjanie zaczęli konstruować samoloty o napędzie odrzutowym wykorzystując niemieckie silniki. Pierwsze dwa radzieckie myśliwce odrzutowe MiG-9 i Jak-15 zostały oblatane w 1946 roku. Toczyła się rywalizacja pomiędzy biurem konstrukcyjnym kierowanym przez Aleksandra Jakowlewa a biurem kierowanym przez Artioma Mikojana oraz Michaiła Guriewicza. (MiG). Wprowadzony do służby w 1949 roku Jak-23 okazał się konstrukcją udaną lecz przegrał rywalizację z samolotem MiG-15, który podczas wojny koreańskiej wykazał swą wyższość nad konstrukcjami amerykańskimi. Jedynie F-86 Sabre był równorzędnym przeciwnikiem.
Jak-23 wyprodukowany został w ilości ok. 300 sztuk, produkcję wstrzymano już w połowie 1950 roku. Jaki były na wyposażeniu radzieckich jednostek lotniczych w drugorzędnych okręgach wojskowych. Największym użytkownikiem Jaków-23 poza Związkiem radzieckim była Polska. Pierwsze samoloty tego typu dotarły do Polski w końcu 1950 roku, łącznie przybyło ich 103. Planowano rozpoczęcie ich produkcji w Mielcu, jednak zdecydowano się na produkcje samolotu MiG-15, który w lotnictwie polskim znany był pod nazwą Lim – licencyjny myśliwiec.
Jak-23 był na uzbrojeniu polskiego lotnictwa do 1956 roku, następnie został wycofany z jednostek bojowych. Dwa egzemplarze przekazano do lotnictwa cywilnego. Andrzej Abłamowicz w 1957 roku pilotując Jaka pobił dwa rekordy świata w prędkości wznoszenia na wysokość 3000 m w czasie 119 sekund oraz na wysokość 6000 m w czasie 197 sekund.
Do dnia dzisiejszego zachowało się w polskich muzeach 4 sztuki, w tym jeden w Muzeum im. Orła Białego.