Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility

Encyklopedia

BM-13 radziecka wyrzutnia pocisków rakietowych „Katiusza”

BM-13 radziecka wyrzutnia  pocisków rakietowych „Katiusza” BM-13 radziecka wyrzutnia pocisków rakietowych „Katiusza”

Przez Rosjan nazywana „Katiuszą” a przez Niemców „Stalinorgel” (Organy Stalina). Tą nazwą określano wszystkie typy radzieckich wyrzutni : BM-8 kalibru 82 mm, BM-13 kalibru 132 mm i największe BM-31 kalibru 310 mm.

Od połowy lat 20. w Rosji Radzieckiej rozwijano wiele nowatorskich typów uzbrojenia. Wśród nich były także rakiety niekierowane. Planowano najpierw ich użycie jako broni powietrze-powietrze, a w 1938 r. zlecono opracowanie wersji ziemia-ziemia. Pociski lotnicze zostały po raz pierwszy zastosowane bojowo w 1939 r. w konflikcie z Japonią nad Chałchyn-Goł. Wyrzutnie wykonano w postaci umieszczonego na samochodzie zespołu 8 prowadnic, z których mogło startować niemal równocześnie 16 pocisków rakietowych (po 2 z każdej prowadnicy).

Swój pierwszy chrzest bojowy przeszły 7 lipca 1941 r. pod białoruskim miastem Orsza nad Dnieprem. Niemiecki punkt koncentracji wojska, został ostrzelany przez 7 wyrzutni BM-13. Podobno po ostrzale, jeden z ocalałych oficerów Wehrmachtu meldował upadek komety... Poważnym mankamentem był duży rozrzut rakiet, ale kompensowano go stosowaniem zmasowanych nawał ogniowych. O znaczeniu rakiet niekierowanych świadczy ich rosnąca liczebność: w kontrofensywie pod Moskwą w grudniu 1941 r. uczestniczyło ok. 400 wyrzutni, pod Stalingradem w 1943 r. było ich 1300, a w czasie wojny wyprodukowano w sumie 10 tyś. wyrzutni. Brygada artylerii rakietowej w czasie odpalania jednej salwy, co trwało 7-10 sekund, mogła wystrzelić do 1152 pocisków, a dywizja – 3456 pocisków.

  • zasięg pocisku M-13 5520-9470 m, w zależności od wersji
  • zasięg pocisku M-20 5000 m
  • zasięg pocisku M-13DD 11 800 m
  • długość pocisku 1,42 m (M-13), 2,09 m (M-20), 2,23 m (M-13DD)
  • masa pocisku 41,5 – 44,5 kg (M-13), 57,6 kg (M-20), 62,8 kg (M-13DD)
  • masa materiału wybuchowego 4,9 kg (M-13, M-13DD), 18,4 kg (M-20)
  • szybkostrzelność 16 strzałów w ciągu 7-10 sekund
  • czas powtórnego ładowania 5-10 min