Cały ten muzealny rok 2020

Cały ten muzealny rok 2020

Choć pisanie dziś o tym, że mijający rok 2020 był  niezwykły i szalenie trudny zakrawa na swego rodzaju truizm, to z pewnością dobrze się stało, że o jego kiepskich stronach nie wiedzieliśmy rok wcześniej. Z całą pewnością ostatnie dwanaście miesięcy pozwoliło nam, jak to zwykle w biedzie, poznać prawdziwych przyjaciół. Dało też szansę na pokazanie naszego Muzeum od  nieco innej strony i wbrew pozorom, zbliżenie się (z zachowaniem zasad epidemiologicznych) do naszych zwiedzających.

Jaki był ów rok przypominamy pokrótce w miesięcznych „rozdziałach”.

STYCZEŃ

Pierwszy miesiąc roku zaczął się dla nas udziałem w 28. Finale Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Nie szczędziliśmy nań muzealnych gadżetów a nawet… armatniego wystrzału. Ten ostatni wylicytował dyrektor skarżyskiej lecznicy Leszek Lepiarz. Z radością krzyknęliśmy tradycyjne „SIEMA”, czując się szczęśliwym trybikiem we wspaniałej „maszynie dobra”.

Z końcem stycznia zaprosiliśmy do nas na ferie zimowe. „Poszukiwacze skarbów”, „Jak orła cień” i „Na wojskową nutę” – to nazwy bloków tematycznych, w których uczestniczyli nasi milusińscy.

LUTY

Przygotowania do 80. rocznicy hitlerowskiego mordu na Borze rozpoczęliśmy od propozycji dla młodzieży szkolnej ze Skarżyska-Kamiennej. Był to „Szlak Orła Białego”, który przeszli uczniowie wszystkich miejscowych szkół. Wiódł on przez Izbę Pamięci w Szkole Podstawowej nr 1, gdzie w latach okupacji przetrzymywano i torturowano rozstrzelanych potem polskich patriotów. Następnie młodzież trafiała na wystawę „Długa noc pełna koszmarów. Skarżysko-Kamienna w latach II wojny światowej”, którą z fotografii Marcina Medyńskiego przygotowali nasi muzealnicy w Miejskim Centrum Kultury.

16 lutego Muzeum było głównym organizatorem dorocznych a tym razem jubileuszowych uroczystości w lesie na os. Bór. Przypomnieliśmy podczas nich postać Honorowego Obywatela Miasta – śp. ppłk Henryka Czecha ps. „Śmigły”.

MARZEC

Gdy byliśmy już niemal gotowi do „II Nocy Naukowców”, która tym razem miała być poświęcona „bezpieczeństwu”, przyszło nam, za sprawą pandemii, zamknąć placówkę. Stało się to 12 marca i nikt wówczas nie wiedział kiedy znów ujrzymy zwiedzających. Jak wszystkich, straszna epidemia zmusiła nas do poważnych zmian w tegorocznych planach. Na kolejny rok musieliśmy, m.in. odłożyć najpoważniejsze przedsięwzięcie wystawowe – „… z ziemi włoskiej do Polski…, czyli dzieje Mazurka Dąbrowskiego”.

Nie mieliśmy zamiaru się nudzić, nagrywając m.in. cykl filmów poświęconych zgromadzonym na Rejowie zabytkom.  Specjalnie dla nas swoje eseje poświęcone „czarnej śmierci” napisali kolejno dr hab. Beata Wojciechowska oraz prof. zw. dr hab. Wojciech Iwańczak.

KWIECIEŃ

Wiosenny już miesiąc rozpoczęliśmy od licytacji podarowanej nam przez kielecki Oddział Narodowego Banku Polskiego monety z cyklu „MyPolacy” z wizerunkiem wybitnego ekonomisty Romana Rybarskiego. Monetę o nominale 10 zł nabył za kwotę 800 zł pochodzący ze Skarżyska Tomasz Goryca. Kwota została przeznaczona na potrzeby Szpitala Powiatowego im. Marii Skłodowskiej-Curie.

W kwietniu otrzymaliśmy też dobre wieści z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które uwzględniło nas wśród beneficjentów konkursu z wnioskiem na „renowację pomnika upamiętniającego Powstanie Styczniowe w Skarżysku-Kam. (Rejów)”.

W ostatnich dniach miesiąca połowa ze stojącej na placu, przeszło setki obiektów, otrzymała nowe tablice informacyjne – na miarę XXI wieku.

MAJ

Choć jeszcze „w zamknięciu” rozpoczęliśmy miesiąc od facebookowej publikacji nagranych przez nas z okazji 3 maja pieśni patriotycznych w wykonaniu Mariusza Kaczmarczyka. Konwencja karaoke pozwoliła na odśpiewanie trzech utworów: „Marsz Polonia”, „Mazurek 3 Maja” i „Polonez 3 Maja”.

Wreszcie 4 maja, w pierwszym dniu gdy tylko to było możliwe, zaprosiliśmy do siebie ponownie turystów. Był to poniedziałek a już w niedzielę (10 maja) na naszym placu odbyły się trzy, trwające po 45 minut, koncerty „Muzyka w samochodzie”. Mariusz Kaczmarczyk zaproponował w nich instrumentalne wersje znanych i lubianych utworów, od Franka Sinatry aż po „Budkę Suflera”. Siedząc we własnym samochodzie można było bezpiecznie delektować się muzyką wśród muzealnych obiektów a w dodatku „na miejscu” zakupić muzealne fanty, czy skorzystać z naszej małej gastronomii. Widzowie, dźwiękami klaksonów dziękowali za muzyczną ucztę.

Miesiąc zakończyliśmy festynem łączącym „Dzień Matki” z „Dniem Dziecka” i „Dniem Samorządu Terytorialnego”. Mamy wchodziły „na” bilet ulgowy, dzieci dostawały lody gratis a zainteresowani lokalnym samorządem jednodniówkę przypominającą 30 lat lokalnych władz. Na placu prezentowano uzbrojenie z czasów: od Mieszka I aż po Powstanie Styczniowe. Zaciekawienie wzbudzały stoiska „Mesko” i Wojskowej Komendy Uzupełnień.

CZERWIEC

Hitem tego miesiąca był „Strzelecki Puchar Lata”, którym niejako zainaugurowaliśmy wakacje. Za sprawą Strzeleckiego Klubu Sportowego „PATRIA” chętni mogli na naszym placu rywalizować w karabinku ASG, który okazał się wielką atrakcją. Hity Czesława Niemena, „Czerwonych Gitar” i Jana Wojdaka przypomniał Dariusz Bernatek. Aplauz wzbudziła też prezentacja Grupy Historycznej III Okręgu Policji Państwowej Komisariat Radom, która pokazała „ciekawostki o karabinie”.

LIPIEC

Pierwszy miesiąc wakacji to, m.in. przypomnienie 610. Rocznicy bitwy pod Grunwaldem i 60. rocznicy wejścia na ekrany filmu „Krzyżacy”. Poświęcone Wielkiej Wojnie z Zakonem Krzyżackim dzieła i ich twórców – Henryka Sienkiewicza i Aleksandra Forda przedstawiliśmy podczas transmitowanej na FB konferencji. Uczestniczyli w niej prof. Wojciech Iwańczak, dr Piotr Kardyś i kielecki filmoznawca Jarosław Skulski. W lipcowy wieczór, od godz. 21.30 zasiedliśmy na muzealnym placu, by, jak 32 mln. Polaków w czasach PRL, zobaczyć raz jeszcze filmowe dzieło Forda. Wstęp był gratisowy a przejazd w obie strony zapewniała Miejska Komunikacja Samochodowa.

25 lipca na muzealny plac oficjalnie „wjechał” StuG IV. Niemieckie działo pancerne, unikatowe w skali kontynentu, zostało odtworzone dzięki pracy wolontariuszy ze Stowarzyszenia Ochrony Zabytków Militarnych, wpieranych przez Muzeum. Lipcowe popołudnie było okazją do zaprezentowania tego „cacka” i podziękowań dla jego renowatorów.

SIERPIEŃ

Prawdziwym bohaterem, nie tylko tego miesiąca okazała się być wystawa poświęcona 100 – leciu Bitwy Warszawskiej. Otwarta dokładnie 15 sierpnia nosi tytuł „I Warszawa nie zawiodła”. Składa się z 36 imponujących banerów.

Również w sierpniu zaprosiliśmy na prezentację filmów – laureatów  dorocznego Grand OFF. Jak się okazało, trzy sierpniowe wieczory z niezależnym kinem przypadły do gustu wielu kinomanów. Obrazy trzeba było powtarzać, dla wybranych grup, już we wrześniu.

Przypomnieliśmy też 40. rocznicę Porozumień Sierpniowych a to za sprawą transmitowanego na FB wywiadu w przewodniczącym Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym Regionu Świętokrzyskiego Jerzym Stopą.

31 sierpnia, w całkiem sporym gronie zaśpiewaliśmy na naszym placu legendarne „Mury”. Wsparli nas – Zbigniew Biber i Mariusz Kaczmarczyk.

WRZESIEŃ

Z nastaniem jesieni ogłosiliśmy „Pogotowie Genealogiczne”, za sprawą którego można w naszym Muzeum odtworzyć drzewo genealogiczne własnego rodu.

19 września zaprosiliśmy na darmowy koncert pt. „Jeszcze będzie wspaniale”. Dla licznej publiczności wystąpili: Dariusz Bernatek, Zbigniew Biber, Urszula Cywińska i grupa „Klimat”. Koncert był okazją do podziękowania tym wszystkim, którzy w 2020 roku wspierali naszą placówkę oraz do zbiórki pieniędzy na rehabilitację Jasia Czarnoty.

W tym samym miesiącu kielecki Oddział NBP przekazał nam pamiątkowe numizmaty: banknot 20 zł – „Bitwa warszawska 1920” oraz monety o nominale 10 zł – wybite z okazji 100 – lecia urodzin Św. Jana Pawła II, 40. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność” i 75. rocznicy utworzenia konspiracyjnej organizacji „Wolność i Niezawisłość”. Wszystkie wspomniane, w specjalnym ekspozytorze, prezentowane były w skarżyskich szkołach.

PAŹDZIERNIK

Ogłosiliśmy konkurs na własną wersję „Ballady o Janku Wiśniewskim”, chcąc w ten sposób upamiętnić, zbliżającą się 50. rocznicę tragicznej śmierci 18 – letniego Zbyszka Godlewskiego – ofiary komunistycznej masakry na Wybrzeżu w grudniu 1970 roku.

Na wycieczki gratis zaprosiliśmy grupy młodzieży z wszystkich skarżyskich szkół, które to zaproszenie pozostaje ważne do końca roku szkolnego 2020/21.

Z końcem miesiąca na placu pojawiły się wszystkie „brakujące” tabliczki informacyjne „nowej generacji”.

LISTOPAD

Niestety, miesiąc rozpoczął się od kolejnego „pandemicznego” zamknięcia placówki dla zwiedzających. W przededniu Święta Niepodległości, niejako włączając się w ogólnopolską akcję, zaryzykowaliśmy (biorąc pod uwagę własne umiejętności)… śpiewając live „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”. W śpiewie hymnu narodowego wsparł nas Mariusz Kaczmarczyk.

Z powodów panującej pandemii skromnie, ale godnie zaprezentowaliśmy odrestaurowany pomnik poświęcony Powstaniu Styczniowemu. Do kwoty przyznanej przez MKiDN dołożyliśmy swoje „grosiki” i efektów nie musimy się wstydzić.

GRUDZIEŃ

Od początku miesiąca możemy wpuszczać widzów na muzealny plac, co wykorzystuje wielu. Nic dziwnego, że „awansem”, bo już 4 grudnia odwiedził nas Mikołaj. Pod muzealną choinką zasiadło z nim dwunastu gości, w tym, m.in.: Andrzej Staśkowiak, Natalka Tokarska, Agnieszka Brodniewicz, Katarzyna Brojek, czy Mateusz Bolechowski. Za pomocą łącza FB nasi internauci wygrywali w tym samym czasie nagrody za „zrywane z drzewka” świąteczne pytania.

W nocy z 12/13 grudnia zaprezentowaliśmy, poświęcony stanowi wojennemu program, którego bohaterem był prześladowany w tym czasie, aktywny członek „S” Jerzy Stopa. Wypowiedzi działacza uzupełniały prezentowane zdjęcia i dokumenty archiwalne.

https://www.youtube.com/watch?v=Kj18Ei54pCU&feature=youtu.be 

17 grudnia ogłosiliśmy laureata konkursu na własne wykonanie  „Ballady o Janku Wiśniewskim”. Nagroda przypadła formacji „Persleys” składającej się z uczniów skarżyskiego I Liceum Ogólnokształcącego.

https://www.youtube.com/watch?v=36snXpHsDy4 

Wreszcie, tuż przed wigilią,  postanowiliśmy przybliżyć historię części popularnych kolęd, nagrywając audycje im poświęconą. Udało się nawet zaśpiewać kilka z nich.

https://www.youtube.com/watch?v=-xyH3VEaplc 

+ + +

W ten sposób zamknęliśmy rok 2020, w którym niczym u popularnego powieściopisarza, nie zabrakło znaków, ale i rocznic i symboli. Oby poczynione w czasie tych dwunastu miesięcy, wspólne starania dawały efekty w kolejnych latach a nadchodzący 2021 rok przyniósł wiele pomyślności tym, którzy byli w tym czasie z nami.

Dyrekcja i Pracownicy Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej